Het Onzevader of Paternoster is een christelijk gebed gericht aan God. De Woordenlijst van de Nederlandse taal vermeldt 'Onzevader' als officiële spelling maar in de katholieke en protestantse traditie is Onze Vader meer gebruikelijk. Het wordt ook het Gebed des Heren genoemd en is een van de bekendste gebeden in de kerk.
In het Onzevader, zoals gebruikt door de protestanten, komen alle drie de onderdelen van een gebed terug, in de katholieke versie alleen de eerste twee:
- Dankgebed: Uw naam worde geheiligd, Uw koninkrijk kome, Uw wil geschiede, op aarde zoals in de hemel.
- Smeekgebed (litanie): Geef ons heden ons dagelijks brood. En vergeef ons onze schulden zoals ook wij onze schuldenaars vergeven. En leid ons niet in verzoeking, maar verlos ons van de boze.
- Belijdend gebed: Want van U is het koninkrijk en de kracht en de heerlijkheid in eeuwigheid.
De slotwoorden Want van U is het koninkrijk en de kracht en de heerlijkheid in eeuwigheid ontbreken in de oudste handschriften van het evangelie van Mattheus. In de katholieke misviering - zie Mis van Paulus VI - sluit de priester het gebed echter af met de woorden Verlos ons, Heer, van alle kwaad, geef vrede in onze dagen, dat wij gesteund door Uw barmhartigheid, vrij mogen zijn van zonde, en beveiligd tegen alle onrust. Hoopvol wachtend op de komst van Jezus, Messias, Uw Zoon., waarna de gelovigen antwoorden met Want van U is het koninkrijk en de kracht en de heerlijkheid in eeuwigheid. Amen..
Volgens het evangelie heeft Jezus Christus het zelf aan zijn volgelingen geleerd. In de Bijbel is het gebed te vinden in Matteüs 6:9-13 en - een iets kortere versie - in Lucas 11:2-4. De hieronder staande weergaven gaan uit van de langere versie.
De oudste teksten van het Onzevader die zijn overgeleverd, zijn in het Koinè-Grieks. In het Nederlandse taalgebied zijn per religieuze stroming andere vertalingen gebruikelijk, zo zijn er verschillende Protestantse vertalingen. Katholieken in Nederland gebruiken een andere vertaling dan Katholieken in Vlaanderen.
Teksten[]
Koinè-Grieks[]
- Πάτερ ἡμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς
- ἁγιασθήτω τὸ ὄνομά σου·
- ἐλθέτω ἡ βασιλεία σου·
- γενηθήτω τὸ θέλημά σου,
- ὡς ἐν οὐρανῷ καὶ ἐπὶ τῆς γῆς·
- τὸν ἄρτον ἡμῶν τὸν ἐπιούσιον δὸς ἡμῖν σήμερον·
- καὶ ἄφες ἡμῖν τὰ ὀφελήματα ἡμῶν,
- ὡς καὶ ἡμεῖς ἀφίεμεν τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶν·
- καὶ μὴ εἰσενέγκῃς ἡμᾶς εἰς πειρασμόν,
- ἀλλὰ ῥῦσαι ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ πονηροῦ.
- [Ὅτι σοῦ ἐστιν ἡ βασιλεία καὶ ἡ δύναμις καὶ ἡ δόξα εἰς τοὺς αἰῶνας·]
- ἀμήν.
Latijnse tekst[]
- Pater noster,
- Qui es in caelis,
- Sanctificetur nomen tuum.
- Adveniat regnum tuum.
- Fiat voluntas tua, sicut in caelo et in terra.
- Panem nostrum quotidianum da nobis hodie,
- Et dimitte nobis debita nostra,
- Sicut et nos dimittimus debitoribus nostris.
- Et ne nos inducas in tentationem:
- Sed libera nos a malo.
- Amen.
Vertaling Nederlands Bijbelgenootschap[]
- Onze Vader Die in de Hemelen zijt,
- Uw Naam worde geheiligd;
- Uw Koninkrijk kome;
- Uw wil geschiede,
- gelijk in de Hemel alzo ook op de aarde.
- Geef ons heden ons dagelijks brood;
- en vergeef ons onze schulden,
- gelijk ook wij vergeven onze schuldenaren;
- en leid ons niet in verzoeking,
- maar verlos ons van de Boze.
- Want van U is het Koninkrijk
- en de kracht en de heerlijkheid
- tot in eeuwigheid.
- Amen.
Vertaling volgens de Katholieke Kerk voor de Belgische kerkprovincie[]
- Onze Vader Die in de Hemelen zijt,
- geheiligd zij Uw Naam.
- Uw Rijk kome,
- Uw Wil geschiede op aarde als in de Hemel.
- Geef ons heden ons dagelijks brood
- en vergeef ons onze schulden,
- gelijk ook wij vergeven aan onze schuldenaren.
- En leid ons niet in bekoring,
- maar verlos ons van het kwade.
- Amen.
Vertaling volgens de Katholieke Kerk voor de Nederlandse kerkprovincie[]
- Onze Vader Die in de Hemel zijt,
- Uw Naam worde geheiligd;
- Uw Rijk kome;
- Uw wil geschiede op aarde zoals in de Hemel.
- Geef ons heden ons dagelijks brood;
- en vergeef ons onze schuld,
- zoals ook wij aan anderen hun schuld vergeven
- en leid ons niet in bekoring,
- maar verlos ons van het kwade.
- (In de Mis volgt nu het embolisme) Verlos ons Heer, van alle kwaad. Geef vrede in onze dagen. Dat wij, gesteund door Uw barmhartigheid, vrij mogen zijn van zonden en beveiligd tegen alle onrust: hoopvol wachtend op de Komst van Jezus, Messias, Uw Zoon.
- Want van U is het Koninkrijk,
- en de kracht,
- en de heerlijkheid
- in eeuwigheid.
- Amen.
Nieuwe Bijbelvertaling[]
- Onze Vader in de hemel,
- laat uw naam geheiligd worden,
- laat uw koninkrijk komen
- en uw wil gedaan worden
- op aarde zoals in de hemel.
- Geef ons vandaag het brood
- dat wij nodig hebben.
- Vergeef ons onze schulden,
- zoals ook wij hebben vergeven
- wie ons iets schuldig was.
- En breng ons niet in beproeving,
- maar red ons uit de greep van het kwaad.
- [Want aan u behoort het koningschap, de macht en de majesteit tot in eeuwigheid.]
- Amen.
Externe link[]
Bronnen, noten en/of referenties:
- Neil Douglas-Klotz, Gebeden van de Kosmos, Meditaties over de Aramese woorden van Jezus,
1995, East-West Publications, Den Haag, ISBN 90-5340-040-0
- Nederlandse vertaling (Rooms-Katholiek) Bisdom van 's-Hertogenbosch