Johannes Maasbach (Rotterdam, 5 december 1918 - Den Haag, 18 september 1997) was een Nederlands voorganger en evangelist en lange tijd één van de gezichten van de Nederlandse pinksterbeweging.
Levensloop[]
Maasbach werd geboren als de twaalfde van veertien kinderen. Hij groeide op in Rotterdam. Op negenjarige leeftijd kwam hij tot geloof bij een dienst van het Leger des Heils. Niet lang daarna liep hij als jonge heilsoldaat door de straten van Rotterdam.
Na een opleiding als bakkersknecht solliciteerde hij in 1935 als koksmaat op de grote vaart. Hij werd aangenomen. Tijdens de Tweede Wereldoorlog voer hij op de Holland-Amerika Lijn. In New York zocht hij zijn broer op die daar al sinds 1919 woonde. Via hem kwam hij terecht in een pinkstergemeente. In 1947 vestigde hij zich weer in Rotterdam waar hij zich aansloot bij een kleine Volle Evangeliegemeente. In die tijd ontving hij tijdens een bidstond de doop met de Heilige Geest.
Oorspronkelijk R.K. Gouwekerk te Gouda - in 1979 verkocht aan de stichting Johan Maasbach Wereldzending
In die tijd voer Maasbach ook nog op zee, maar kreeg op een gegeven moment van een wildebras een flink pak slaag. Van de flinke schadevergoeding die hij ontving kocht hij een tent en zeshonderd klapstoeltjes en begon evangelisatiecampagnes te houden door het land. Tijdens een campagne in Vroomshoop leerde hij zijn vrouw Willy Klumper kennen. Zij was in 1943 door Nico Vetter in Haarlem tot bekering gekomen en had direct na haar H.B.S. een bijbelschool in Zwitserland gevolgd. Op 6 februari 1952 traden zij in het huwelijk. Samen zouden zij acht kinderen krijgen.
Na enige tijd huurde zij een zaaltje in Gouda en begonnen een kleine evangelische gemeente. In 1958 was er een grote evangelisatiecampagne van de Amerikaan Thomas Lee Osborn. Het voorbereidend comité had Maasbach hier verder niet bij betrokken, maar hij was wel aanwezig bij een algemene voorbespreking voor voorgangers en medewerkers. De vertaler van Osborn deed echter zijn werk niet goed en Osborn pikte vanaf het podium Maasbach uit het publiek. Maasbach zou de Amerikaan bijna tijdens de hele campagne, waar uiteindelijk meer dan honderdduizend mensen op afkwamen, vertalen. Hij dankte de bijnaam ‘Osborns echo’ daaraan.
De evangelisatiecampagne leverde Maasbach een grote bekendheid en hij trok grote groepen mensen bij zijn eigen evangelisatiecampagnes. Bijna elke grote plaats in Nederland kreeg de Nederlandse Osborn op bezoek. In sommige plaatsen ontstonden gemeentes, die in de regel onder Maasbachs supervisie bleven opereren.
Een explosie van activiteiten ontketende zich. Binnen drie jaar werden tweeduizend samenkomsten gehouden, een blad met een oplage van twintigduizend exemplaren uitgebracht, radio-uitzendingen begonnen en tienduizenden boeken verkocht. In juni 1964 werd begonnen met het Zion Bijbelcollege.
In 1966 werd in Den Haag de oude bioscoop "Capitol" en in 1968 een voormalig kledingmagazijn gekocht en de stichting van Maasbach kreeg de naam Johan Maasbach Wereldzending. De evangelist timmerde ook internationaal aan de weg. Door de jaren heen zou hij evangelisatiecampagnes leiden op bijna alle continenten. Ondanks zijn vele zendingsreizen bleef Nederland toch het brandpunt van Maasbachs activiteiten. De gestichte gemeentes groeiden onder zijn leiding. Grote imposante gebouwen werden gekocht om de groepen gelovigen te herbergen.
Mediaoptredens[]
Door een aantal media-optredens zou de landelijke bekendheid van Maasbach groeien. In 1965 maakte de journalist Jan Vrijman een serie rond het thema Op de bodem van de hemel. De VARA zou de serie uitzenden, maar durfde het niet aan na de reportage gezien te hebben. Er zouden maar mensen tot bekering komen. Ook een interview met de ‘keiharde’ journalist Joop van Tijn kon dit effect niet voorkomen, mede omdat Maasbach het interview prompt begon met een gebed. Toen de VARA bleef weigeren kocht Vrijman de serie terug en deze werd getoond in vele bioscopen, overal met de mededeling dat dit de film was die de Vara niet durfde uit te zenden. In latere jaren zouden onder andere de AVRO en KRO uitzendingen wijden aan Maasbach. Maasbach zelf verzorgde in de jaren 80 radiouitzendingen vanaf de zeezender Radio Monique.
Positie binnen de Pinksterbeweging[]
Ondank de vele activiteiten heeft Maasbach altijd een vrij geïsoleerde positie ingenomen binnen de Nederlandse pinksterbeweging. Een van de redenen ligt in het feit dat de organisatie nogal op zichzelf staat. De kerken van de Stichting Johan Maasbach Wereldzending werden en worden geleid door voorgangers waar het bestuur mee vertrouwd is. Vanuit alle hoeken heeft Johan Maasbach kritiek gehad. Met name zijn preken over onderwerpen als 'geven' en 'Goddelijke genezing' werden destijds als aanstootgevend ervaren. Van die kritiek heeft Maasbach zich weinig aangetrokken. Een vaste uitspraak van hem was: "Wil je geen kritiek? Zeg niets, wees niets en doe niets."
Opspraak[]
In de jaren 90 raakte de evangelist toch in opspraak en viel een groot deel van de organisatie uit elkaar.[1]. Beschuldigende publicaties over de financiële huishouding en de beschuldigingen van voorgangers die de organisatie verlieten, genoteerd in een 'zwartboek', zorgden voor verwarring. Ook kwamen er uit deze hoek beschuldigingen van overspel tegen Maasbach, maar die zijn nooit bewezen. Naar al deze zaken werd door Justitie onderzoek gedaan. De uitslag staat volledig gepubliceerd in de autobiografie [2] van de oudste zoon van Johan Maasbach, David Maasbach. De Officier van Justitie zag - na onderzoek - geen aanleiding tot nader optreden, noch op grond van het Wetboek van Strafrecht, noch op grond van het Burgerlijk Wetboek.
In 1992 kwam het na ruim dertig jaar tot een breuk tussen Maasbach en zijn rechterhand Jan Zijlstra. Volgens Zijlstra werd hij voor een keus gesteld: of zijn diensten veranderen of opstappen. Zijn gebedsgenezingsdiensten hadden een andere vorm dan die van Maasbach en hij trok steeds meer mensen naar zich toe. Zijlstra heeft in Trouw gezegd: "Maasbach heeft misschien gedacht: als dat zo doorgaat krijgen ze steeds grotere meetings. Ze hebben misschien aan concurrentie gedacht"[3]. Samen met Zijlstra verlieten ook zes van de twaalf andere voorgangers de beweging. David Maasbach schreef in Verlies nooit je geloof uitgebreid over de kwestie, zonder namen te noemen, en typeert deze breuk als een ‘aanval van binnenuit’ op het zendingswerk van de Stichting Johan Maasbach Wereldzending.[4]
Voortzetting[]
Johan Maasbach overleed op 78-jarige leeftijd en werd opgevolgd door zijn zoon David Maasbach, die het zendingswerk tot op de dag van vandaag voortzet.
| Bronnen en noten
Bronnen:
Noten:
|