Icoon van de aartsengel Gabriël met scepter. |
Afbeelding aartsengel Gabriël door Duccio di Buoninsegna |
Afbeelding van Mohammed met aartsengel Gabriël |
Gabriël (Hebreeuws: גבריאל, Grieks Γαβριήλ, Latijn Gabrielus, Arabisch جبريل Djibriel) is een engel en meer in het bijzonder een aartsengel die als boodschapper van God een belangrijke rol speelt volgens de joodse Tenach respectievelijk het christelijke Oude Testament; het christelijke Nieuwe Testament en de islam.
Gabriël in het Jodendom[]
Tenach of het Kanonieke Oude Testament[]
Gabriël treedt tweemaal op in het boek Daniël (onderdeel van de joodse Tenach en het christelijke Oude Testament).
- Hoofdstuk 8, vers 15-26, van dit boek verhaalt over een visioen van de profeet Daniël. Daarin verschijnt hem iemand 'die er uitzag als een man'. Een stem (van God?) vanuit de verte over het Ulaikanaal beveelt Gabriël ervoor te zorgen dat Daniël zijn visioen begrijpt.
- In hoofdstuk 9, vers 21, van datzelfde Bijbelboek vliegt Gabriël tijdens het gebed van Daniël naar hem toe om uitleg te geven over hoe en wanneer God de zonden van de Israëlieten zal vergeven.
Hoewel Gabriël hier als man en niet als een engel wordt aangeduid, is hij dat volgens de joodse en christelijke traditie wel.
Joodse overleveringen[]
In de joodse traditie wordt Gabriël niet alleen als boodschapper van God beschouwd, maar ook als de "engel des doods". De Talmoed beschrijft hem als de enige engel die Syrisch en Chaldees (Oostsemitische Akkadische taal) sprak.
In het Boek van Henoch, een Joodse tekst uit de tweede eeuw voor onze jaartelling, wordt Gabriël beschreven als 'een van de heilige engelen, die aangesteld is over het paradijs, de slangen en de Cherubijnen' (1 Henoch 20:7,8).[1]
In 2008 werd de vertaling van een oude tekst, het visioen van Gabriël genaamd, uit de eerste eeuw voor onze tijdrekening gepubliceerd. Deze tekst is een messiaanse profetie die wordt geuit door iemand die zich Gabriël noemt, waarschijnlijk wordt hiermee de engel bedoeld.[2]
Gabriël in het christendom[]
Kanonieke Nieuwe Testament[]
Gabriël komt ook tweemaal voor in het Evangelie volgens Lucas (onderdeel van het christelijke Nieuwe Testament).
- Een engel kondigde volgens hoofdstuk 1, vers 11-20, van het Evangelie volgens Lucas aan Zacharias de geboorte van zijn zoon, Johannes de Doper aan. Zacharias vraagt hem of die boodschap wel juist is. Hierop antwoordt de engel: "Ik ben Gabriël die altijd in Gods nabijheid is, en ik ben gezonden om je dit goede nieuws te brengen."
- De voor de christenen belangrijkste rol van de engel Gabriël, is zijn in hoofdstuk 1, vers 26-38 van hetzelfde Evangelie van Lucas beschreven aankondiging aan Maria van haar aanstaande maagdelijke zwangerschap, en de geboorte van Jezus 'die de Zoon van de Allerhoogste zal worden genoemd'. De christelijke terminologie voor deze aankondiging is annunciatie of 'Maria Boodschap'.
Christelijke overleveringen[]
De stichter van de Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen (de mormonen) Joseph Smith suggereert dat Gabriël in dit sterfelijke bestaan als de patriarch Noach leefde. Dit wordt echter niet in het Boek van Mormon genoemd en slechts eenmaal in de mormoonse leergeschriften als een soort voetnoot vermeld.
Christelijke cultuur[]
In de christelijke kunst worden de engelen, en dus ook Gabriël, afgebeeld als een man in een lang gewaad met vleugels op de rug en met, als symbool van heiligheid, een aureool rond het hoofd. In schilderijen of Byzantijnse iconen van de "Annunciatie" (aankondiging) heeft de engel Gabriël in zijn hand vaak witte lelies, als symbool van de maagdelijkheid van Maria; soms ook een bazuin (symbool van de aankondiging van een belangrijke gebeurtenis). Op iconen waarop de aartsengel Gabriël alleen wordt afgebeeld, heeft hij meestal een scepter in de hand als symbool van door God gegeven autoriteit.
Gabriël in de islam[]
Gabriël (vaak genoemd met de Arabische naam Djibriel) heeft binnen de islam een grote betekenis. Het was door zijn stem dat God zich aan de profeet Mohammed openbaarde en aan Mohammed de Koran dicteerde. Hij begeleidde Mohammed ook op zijn reis naar de hemel.
Gabriël wordt in de Koran op drie plaatsen met name genoemd; op tenminste drie andere plaatsen vindt een toespeling op hem plaats.
- Een toespeling op Gabriël als brenger van de Openbaring (de Koran) aan Mohammed wordt (zonder naamsvermelding) gemaakt in:
- Soera De Dichters 193-195: Over de openbaring van de Koran in het Arabisch door de getrouwe Geest.
- Soera De Ster 4-18: Onderricht over de openbaring door een eerbiedwaardige bode, bekleed met macht bij de Heer van de Troon; een geweldige kracht, een wijsheidsvolle.
- Soera Het Opvouwen 23: degene die Mohammed heeft gezien aan de heldere horizon.
Islamitische exegeten verschillen van mening of de aanduiding heilige geest in soera De Bijen 104 van toepassing is op Gabriël of op een engel van een hogere bestaansorde.
- Soera De Koe handelt over de vijandigheid van de joden jegens Gabriël:
- Aya 97 luidt: "Zeg: "Al wie een vijand van Gabriël is" - want waarlijk, hij openbaarde het op Gods bevel aan uw hart, vervullende datgene, wat voordien kwam, een leidraad zijnde en een blijde mare voor de gelovigen."
- Gevolgd door aya 98, luidende: "Al wie een vijand is van God en Zijn engelen en Zijn boodschappers en Gabriël en Michaël, waarlijk, God is een vijand van zulke ongelovigen."
- In soera Het Bedrog 4 wordt Gabriël de helper van de Profeet genoemd.
Ook binnen de islam komen enkele voorstellingen van Gabriël voor.
Referenties[]
|
Voor meer mediabestanden zie de categorie Gabriel van Wikimedia Commons. |
am:ገብርኤል ar:جبرائيل az:Cəbrayıl (mələk) bg:Гавриил (архангел) bo:གེབ་རི་ཨེལ། bs:Džibril ca:Gabriel cs:Archanděl Gabriel cy:Gabriel da:Gabriel el:Αρχάγγελος Γαβριήλ eo:Sankta Gabrielo et:Gabriel fa:جبرئیل fi:Gabriel fr:Gabriel (archange) ga:Naomh Gaibriéil (Ardaingeal) he:גבריאל hr:Gabriel hu:Gábriel arkangyal id:Jibril it:Arcangelo Gabriele ja:ガブリエル ka:გაბრიელ მთავარანგელოზი ko:가브리엘 lt:Arkangelas Gabrielius mk:Архангел Гаврил ml:ഗബ്രിയേൽ mr:जिब्राइल ms:Jibrail nn:Engelen Gabriel no:Gabriel pl:Archanioł Gabriel pt:Gabriel (arcanjo) ro:Arhanghelul Gabriel ru:Архангел Гавриил simple:Gabriel sk:Gabriel (anjel) sr:Гаврило sv:Gabriel ta:கபிரியேல் தேவதூதர் te:జిబ్రయీల్ th:ญิบรีล tl:Arkanghel Gabriel tr:Cebrâîl uk:Гавриїл ur:جبریل zh:加百利